سفر به کشورهای دیگر یکی از لذت‌بخش‌ترین تجربیات زندگی است؛ اما برای سفر به بسیاری از کشورها، نیاز به دریافت ویزا دارید. هر کشور انواع مختلفی از ویزاها را ارائه می‌دهد که برای اهداف مختلف سفر و اقامت صادر می‌شوند. در این مطلب، به بررسی انواع ویزاها و نحوه دریافت آن‌ها می‌پردازیم. با ما همراه باشید تا ضمن آشنایی با انواع ویزا، بتوانید با آگاهی بیشتری برای سفر به کشورهای خارجی اقدام کنید.

 

در ادامه خواهید خواند: 

• ویزا چیست؟
• تاریخچه ویزا
• انواع ویزا
• روش‌های دریافت ویزا
• دلایل رایج ریجکت شدن ویزا
• مدت و اعتبار ویزا
• تفاوت پاسپورت و ویزا
• جمع‌بندی

 

ویزا چیست؟

روادید (Visa) یک سند مسافرتی است که به شما امکان می‌دهد برای مدت زمان مشخصی وارد یک کشور خارجی شوید. در اکثر موارد، شما باید قبل از سفر برای ویزای خود درخواست دهید، چه در سفارتخانه، کنسولگری یا به صورت آنلاین. گاهی اوقات شما همچنین می‌توانید ویزا را در بدو ورود دریافت کنید. ویزاها معمولاً روی گذرنامه شما چسبانده می‌شوند و مدت زمان اقامت شما را در آن کشور مشخص می‌کنند. اکثر کشورها انواع ویزا را بنا به دلایل امنیتی برای اتباع خارجی الزامی می‌کنند تا بتوانند ورود افراد به یک کشور را پیگیری کنند و جلوی مهاجرت‌های غیرقانونی را بگیرند.

تاریخچه ویزا

کلمه ویزا از عبارت لاتین مدرن «Charta Visa» گرفته شده است که به معنای «کاغذ تأیید شده» یا «کاغذی که باید دیده شود» است. در گذشته، ویزاها اسناد جداگانه‌ای بودند که همراه با گذرنامه در سفرهای بین‌المللی استفاده می‌شدند، اما امروزه انواع ویزاها به صورت مهر یا برچسب به گذرنامه شما الصاق می‌شوند. در ادامه تاریخچه مختصری درباره اسناد سفر در طول تاریخ آورده شده است:

اولین اسناد سفر	اولین اشاره به اسناد سفر (گذرنامه و ویزا) مربوط به ۴۲۰ سال پیش از میلاد مسیح است. در کتاب مقدس است و مربوط به زمانی می‌شود که نحمیا که در خدمت اردشیر اول پادشاه ایران بود، برای سفر به منطقه‌ای در اورشلیم درخواست گذرنامه کرد.
اولین گذرنامه	تاریخچه اولین گذرنامه جهان به دوران سلطنت هنری پنجم، پادشاه انگلیس بین سال‌های 1386-1442 میلادی بازمی‌گردد.
اختراع واژه پاسپورت	هر چند منشأ نام پاسپورت محل مناشقه است؛ اما برخی از محققین معتقدند که این واژه در دوران سلطنت لوئی چهاردهم پادشاه فرانسه مابین سال‌های 1643-1715 میلادی به وجود آمد. لوئی چهاردهم دوست داشت اسناد سفر امضا شده شخصی را پاسپورت «passe port» نام‌گذاری کند.
اجباری شدن پاسپورت	در پایان جنگ جهانی اول در سال 1918 میلادی، گذرنامه به یکی از اسناد اجباری برای سفرهای بین‌المللی تبدیل شد و گاهی اوقات همراه با ویزا بود.
گذرنامه نانسن	پس از جنگ جهانی اول بین سال‌های ۱۹۲۲- ۱۹۳۸ میلادی جامعه ملل در پاریس، پاسپورت نانسن را برای مقابله با از دست دادن تابعیت برای پناهندگان پس از جنگ جهانی اول، ایجاد کرد.
ویزا	در پایان جنگ جهانی دوم، موج عظیمی از مهاجرت در سراسر جهان رخ داد که نیاز به کنترل مرزی سخت‌تر داشت. در اکثر موارد، برای سفرهای بین‌المللی، هر دو نوع مدرک سفر، گذرنامه و انواع ویزا اجباری شدند.

 

امروزه، برای سفرهای بین‌المللی، باید گذرنامه معتبر صادر شده توسط کشور محل اقامت خود را به‌عنوان مدرک شناسایی همراه داشته باشید و انواع ویزایی که توسط کشور مقصد شما صادر می‌شود، یک ابزار ضروری در کنترل مهاجرت محسوب می‌شود.

انواع ویزا

برخی از رایج‌ترین انواع ویزاها بر اساس هدف سفر عبارت‌اند از:

ویزای توریستی

ویزای توریستی از محبوب‌ترین انواع ویزا است. این ویزاها که برای اهداف تفریحی صادر می‌شوند، معمولاً کوتاه مدت هستند. به مدت سه ماه اعتبار دارند و شما نمی‌توانید با ویزای توریستی کار کنید. معمولاً هیچ محدودیتی برای تعداد دفعات درخواست ویزای توریستی تا زمانی که سفارتخانه/کنسولگری ویزا را صادر کند، وجود ندارد.

ویزای تحصیلی

ویزای تحصیلی از دیگر انواع ویزای پرطرفدار در دنیا است. این ویزا مجوزی برای ورود به یک کشور برای اهداف آموزشی است. انواع ویزای دانشجویی بسته به دوره تحصیلی شما، معمولاً بلند مدت هستند و اعتباری معادل شش ماه تا چهار سال یا حتی بیشتر دارند؛ اما با ویزای دانشجویی عموماً نمی‌توانید کار کنید مگر اینکه کشور میزبان به شما اجازه دهد.

ویزای کاری

ویزای کاری یکی از انواع ویزا است که به اتباع خارجی اجازه می‌دهد تا به‌طور قانونی در یک کشور خارجی کار کنند. درصورتی‌که در یک کشور خارجی شغلی پیدا کنید، باید برای اخذ ویزای کار اقدام نمایید. ویزای کار معمولاً برای مدت طولانی از شش ماه تا چهار سال صادر می‌شود، اما این موضوع بسته به قرارداد کاری شما ممکن است تغییر کند. ویزای کاری، در اکثر موارد، منجر به دریافت مجوز اقامت دائم می‌شود.

ویزای پیوستن به خانواده

ویزای پیوستن به خانواده، از انواع ویزا است که به اعضای خانواده یک فرد مقیم یا شهروند یک کشور خارجی اجازه می‌دهد تا به آن کشور نقل‌مکان کنند و با او زندگی کنند. این ویزا معمولاً برای همسر، فرزندان و والدین فرد مقیم یا شهروند صادر می‌شود. ویزای پیوستن به خانواده در کشورهای مختلف قوانین متفاوتی دارد. در برخی کشورها، این ویزا به صورت خودکار برای اعضای خانواده صادر می‌شود، درحالی‌که در برخی دیگر، فرد مقیم یا شهروند باید برای آن درخواست دهد.

ویزای ترانزیت

یکی از انواع ویزا ترانزیت است. این ویزا به شما اجازه می‌دهد تا در حین سفر به یک کشور ثالث از یک کشور خاص عبور کنید. به‌عنوان‌مثال، اگر پاسپورت ایرانی دارید و به کانادا سفر می‌کنید، اما در طول سفر خود در یک کشور حوزه شینگن توقف دارید، به ویزای ترانزیت شینگن نیاز خواهید داشت. معمولاً این نوع ویزا برای 24 تا 96 ساعت صادر می‌شود، اما بسته به کشوری که از آن عبور می‌کنید، می‌تواند برای ده روز تا دو هفته نیز صادر شود. شما باید قبل از سفر برای ویزای ترانزیت اقدام کنید. ویزای ترانزیت در فرودگاه صادر نمی‌شود.

ویزای پزشکی

ویزای پزشکی از انواع ویزا است که به شما امکان می‌دهد برای دریافت درمان پزشکی به یک کشور خارجی سفر کنید. ویزای پزشکی برای مدت کوتاهی صادر می‌شود که مدت آن به طول درمان پزشکی و زمان بهبودی بیمار بستگی دارد. برای واجد شرایط بودن برای دریافت این نوع ویزا، باید از پزشک خود در مورد وضعیت خود مدرک ارائه دهید و همچنین ثابت کنید که در کشور مقصد خود یک بیمارستان و یک پزشک پیدا کرده‌اید که مراحل مورد نیاز را انجام دهد.

ویزای کار و تعطیلات

ویزای کار و تعطیلات نوعی مجوز کوتاه مدت است که می‌توان آن را ترکیبی از ویزای توریستی و ویزای کار در نظر گرفت. هدف از این ویزا این است که به شما امکان دهد در یک کشور خارجی را گشت‌وگذار کنید درحالی‌که برای حمایت مالی از سفر خود هم‌زمان کار هم بکنید. اکثر کشورها در مورد نوع کاری که می‌توانید انجام دهید و تعداد ساعاتی که می‌توانید کار کنید محدودیت دارند. به‌طورکلی فقط می‌توانید یک بار برای ویزا درخواست دهید (به جز استرالیا). برای واجد شرایط بودن برای ویزای کار و تعطیلات، در اکثر موارد، محدودیت سنی بین 18 تا 30 سال سن وجود دارد.

ویزای سرمایه‌گذاری

ویزای سرمایه‌گذاری از انواع ویزا است که به افراد اجازه می‌دهد تا در ازای سرمایه‌گذاری مالی قابل توجه در یک کشور خارجی، اقامت یا شهروندی آن کشور را دریافت کنند. این نوع ویزا به عنوان یک راه برای جذب سرمایه خارجی و ایجاد اشتغال در کشور مقصد طراحی شده است. سرمایه‌گذاری می‌تواند در یک شرکت، از طریق اوراق بهادار، املاک و مستغلات یا سایر دارایی‌ها باشد. تأثیر مالی مثبت و/یا ایجاد فرصت‌های شغلی در کشور مقصد از اهداف این نوع ویزا است.

ویزای دیپلماتیک

ویزای دیپلماتیک یا رسمی از انواع ویزا است که برای دیپلمات‌ها، اعضای خانواده‌هایشان و کارکنان سفارتخانه‌ها صادر می‌شود. این ویزا به دارنده آن اجازه می‌دهد تا برای انجام وظایف دیپلماتیک، مانند مذاکره، رایزنی و نمایندگی کشور در سازمان‌های بین‌المللی وارد کشور مقصد شود و برای مدت مشخصی در آن کشور بماند. دارندگان ویزای دیپلماتیک از مزایای خاصی برخوردار هستند، مانند آزادی رفت‌وآمد در کشور مقصد و مصونیت دیپلماتیک.

پناهندگی و پناهجویی

اگر به دلیل دلایل مذهبی، نژادی یا سیاسی در کشور خود مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اید، می‌توانید برای این ویزا درخواست کنید. این نوع ویزا به افراد اجازه می‌دهد بدون ترس از بازگرداندن به کشور مبدأ خود، در کشور مقصد زندگی و کار کنند. هر کشوری ویزای مخصوص خود را برای پذیرش افرادی که دارای وضعیت پناهندگی هستند، صادر می‌کند.

ویزای دیجیتال نومد

ویزای دیجیتال نومد از انواع ویزا است که به افراد اجازه می‌دهد تا به عنوان یک کارمند از راه دور در کشور دیگری اقامت داشته باشند. برای واجد شرایط بودن برای ویزای دیجیتال نومد، باید شرایط لازم را داشته باشید. این تعریف بسته به هر کشور متفاوت است، اما معمولاً به کسی اطلاق می‌شود که می‌تواند به صورت دورکاری برای یک شرکت یا مشتریان فردی کار کند. برای درخواست این نوع ویزا، باید کشوری با برنامه مهاجرت دیجیتال نومد پیدا کنید.

ویزای بازنشستگی

ویزای بازنشستگی به شهروندان خارجی که مایل به بازنشستگی در خارج از کشور خود هستند، اعطا می‌شود. این ویزا فقط به افرادی اعطا می‌شود که به سن بازنشستگی رسیده‌اند و به شکل مجوز اقامت صادر می‌شود. معمولاً، مقامات برای اطمینان از اینکه متقاضیان می‌توانند از خود در کشور جدید حمایت کنند، اثبات بودجه کافی را درخواست می‌کنند.

ویزای زیارتی

ویزای زیارتی به افرادی که مایل‌اند یک سفر مذهبی را در کشور دیگری انجام دهند، اعطا می‌شود. نمونه‌ای از ویزای زیارت، ویزای حج است که توسط عربستان سعودی به مسلمانانی که مایل‌اند سفر مقدس حج را در مکه مکرمه انجام دهند، صادر می‌شود. این نوع ویزا معمولاً برای گروهی از افراد به ‌جای یک فرد صادر می‌شود و فقط برای مدت زمانی که برای انجام زیارت لازم است معتبر است.

روش‌های دریافت ویزا

در بیشتر موارد، شما می‌توانید با یکی از روش‌های زیر برای انواع ویزا درخواست دهید:

• در سفارتخانه، کنسولگری یا کارگزاری رسمی کشور مقصد
• به صورت آنلاین
• در هنگام ورودبه کشور مقصد

روش درخواست بسته به کشور مقصد و ملیت شما متفاوت است؛ اما هرگز نباید بدون بررسی الزامات ویزای خود سفر کنید.

درخواست ویزا در سفارت

در اکثر موارد، می‌توانید در سفارتخانه یا کنسولگری کشوری که می‌خواهید از آن بازدید کنید، برای انواع ویزا اقدام کنید. شما باید:

• قرار ملاقات بگیرید.
• مجموعه مدارک لازم را آماده کنید.
• هزینه پردازش ویزا را بپردازید.
• در صورت لزوم در مصاحبه ویزا شرکت کنید.

افسران کنسولگری درخواست شما را بررسی کرده و تصمیم می‌گیرند که ویزا به شما اعطا کنند یا خیر. بسته به نوع ویزا، پردازش درخواست شما ممکن است چند روز تا چند ماه طول بکشد. گاهی اوقات، سفارتخانه‌ها یا کنسولگری‌ها ارسال ویزا را به کارگزاری‌های رسمی خود برون‌سپاری می‌کنند. این بدان معناست که کارگزاری مربوطه مدارک شما را دریافت کرده و به سفارتخانه/کنسولگری ارسال می‌کند تا درخواست روادید شما مورد بررسی قرار گیرد.

درخواست آنلاین ویزا

در مواردی می‌توانید به صورت آنلاین برای انواع ویزا اقدام کنید. ویزاهای الکترونیکی (آنلاین) معمولاً به عنوان اسناد قابل چاپ صادر می‌شوند و روی پاسپورت شما چسبانده نمی‌شوند. اگر کشوری ویزای الکترونیکی صادر کند، یک وب‌سایت رسمی درخواست وجود خواهد داشت که در آن می‌توانید:

• فرم درخواست ویزای آنلاین را تکمیل کنید.
• کپی‌های الکترونیکی مدارک خود را پیوست کنید.
• هزینه ویزا را پرداخت کنید.

اطمینان حاصل کنید که وب‌سایتی که از طریق آن درخواست می‌کنید، وب‌سایت رسمی است، زیرا ممکن است مجبور شوید در حین درخواست اطلاعات شخصی ارائه دهید و حتی هزینه‌ای پرداخت کنید. پس از آن باید منتظر شوید تا درباره درخواست روادید شما از سوی سفارت تصمیم‌گیری شود.

ویزا هنگام ورود

در این حالت می‌توانید در فرودگاه یا سایر نقاط ورود به کشوری که قصد سفر به آن را دارید، برای انواع ویزا اقدام کنید. این به عنوان ویزا در بدو ورود (VOA) شناخته می‌شود. در این موارد، در محل ورود به کشور مقصد باجه‌های ویزا وجود دارد که در آنجا باید درخواست دهید، هزینه پرداخت کنید و سپس منتظر تصمیم‌گیری بمانید تا بتوانید وارد خاک کشور مقصد شوید.

بسته به کشور مورد نظر، این فرآیند ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. همه کشورها این نوع ویزا را صادر نمی‌کنند و حتماً باید پیش از سفر در این خصوص اطلاعات لازم را کسب کنید. حتی کشورهایی که ویزای بدو ورود صادر می‌کنند، معمولاً صدور آن را تنها برای برخی از ملیت‌ها محدود می‌کنند و از طریق برخی از فرودگاه‌ها یا نقاط ورودی می‌توانید برای دریافت این نوع ویزا اقدام کنید.

 

دلایل رایج ریجکت شدن ویزا

برخی از رایج‌ترین دلایلی که ممکن است درخواست انواع ویزا از سوی کشور مقصد رد شود، عبارت‌اند از:

ناقص بودن مدارک

اگر مدارک مورد نیاز خود را به‌طور کامل ارائه ندهید، درخواست شما رد خواهد شد. این مدارک معمولاً شامل پاسپورت معتبر، فرم درخواست ویزا، عکس، گواهی تمکن مالی، بیمه درمانی مسافرتی و دعوت‌نامه از یک شخص یا سازمان در کشور مقصد است.

نداشتن تمکن مالی

اگر نتوانید ثابت کنید که می‌توانید هزینه‌های سفر و اقامت خود در کشور مقصد را تأمین کنید، درخواست شما رد خواهد شد. معمولاً این امر با ارائه مدارکی مانند فیش حقوقی، گواهی حساب بانکی یا نامه حمایت مالی از یک شخص یا سازمان در کشور مقصد اثبات می‌شود.

عدم اثبات هدف سفر

اگر نتوانید ثابت کنید که هدف شما از سفر به کشور مقصد چیست، درخواست شما رد خواهد شد. مدارک مورد نیاز برای اثبات هدف سفر می‌تواند شامل بلیط هواپیما، رزرو هتل، نامه دعوت از یک دوست یا خویشاوند در کشور مقصد و برنامه سفر باشد.

نیازهای واکسیناسیون

 برخی کشورها می‌خواهند که گواهی واکسیناسیون بین‌المللی داشته باشید، در غیر این صورت به شما ویزا اعطا نمی‌شود.

سابقه کیفری

 دریافت انواع ویزا با سابقه کیفری تقریباً غیرممکن است. تنها چند کشور منتخب، مانند ایالات‌متحده و کانادا، در صورت نیاز به ویزا، برای سابقه کیفری شما معافیت قائل می‌شوند.

منع سفر

همه دولت‌ها حق دارند شخصی را «persona non grata» اعلام کنند. در نتیجه، دیپلمات‌ها و غیر دیپلمات‌ها مجاز به ورود به کشور خاصی نخواهند بود.

پوشش ناکافی بیمه مسافرتی

 در بسیاری از کشورها، داشتن بیمه درمانی مسافرتی برای همه بازدیدکنندگان الزامی است.

مدت و اعتبار ویزا

انواع ویزا برای مدت‌های مختلف و با اعتبارهای متفاوتی صادر می‌شوند که به‌طورکلی عبارت‌اند از:

ویزای کوتاه مدت

ویزای کوتاه ‌مدت، ویزایی است که به افراد اجازه می‌دهد تا برای مدت زمان محدودی، بین چند روز تا چند ماه، وارد کشوری دیگر شوند. این نوع ویزا معمولاً برای اهدافی مانند گردشگری، تجارت، شرکت در کنفرانس‌ها یا دوره‌های آموزشی کوتاه ‌مدت، یا ملاقات با خانواده و دوستان صادر می‌شود.

ویزای بلند مدت

ویزای بلند مدت نوعی ویزا است که به افراد خارجی اجازه می‌دهد تا برای مدت طولانی در کشور دیگری زندگی و کار کنند. ویزای بلند مدت می‌تواند برای چند ماه یا چند سال صادر شود. در برخی موارد، اجازه اقامت نیز به عنوان ویزای بلند مدت نامیده می‌شود.

ویزای یک بار ورود

ویزای یک بار ورود به شما اجازه می‌دهد یک بار وارد کشور یا منطقه خاصی شوید. پس از خروج، حتی اگر هنوز روزهایی از اعتبار ویزای شما باقی‌مانده باشد، نمی‌توانید بدون دریافت ویزای جدید دوباره وارد شوید. ویزای یک بار ورود معمولاً برای سفرهای کوتاه مدت مانند سفرهای توریستی یا تجاری صادر می‌شود.

ویزای چند بار ورود

ویزای چند بار ورود از انواع ویزا است که به شما اجازه می‌دهد تا زمانی که ویزا معتبر است، چندین بار وارد کشور یا منطقه خاصی شوید. این بدان معنی است که شما می‌توانید بدون نیاز به درخواست مجدد ویزا، چندین بار از آن کشور یا منطقه بازدید کنید و هر بار برای مدتی مقرر در آن کشور اقامت داشته باشید.

تفاوت پاسپورت و ویزا

اصلی ترین تفاوت پاسپورت و ویزا این است که پاسپورت از کشور مبدأ شما صادر می‌شود، درحالی‌که ویزا توسط کشوری که قصد بازدید از آن را دارید صادر می‌شود. سایر تفاوت‌ها عبارت‌اند از:

• پاسپورت یک مدرک شناسایی برای سفر است، درحالی‌که ویزا به پاسپورت شما ضمیمه می‌شود و نشان می‌دهد که مجوز ورود به یک کشور خاص را دارید.
• پاسپورت برای ۵ سال صادر می‌شود، درحالی‌که مدت اعتبار ویزا می‌تواند بسیار کوتاه‌تر باشد.

تفاوت بین ویزا و اجازه اقامت

اصطلاحات ویزا و اجازه اقامت اغلب به جای هم استفاده می‌شوند. بااین‌حال، تفاوت قابل توجه بین این دو عبارت به شرح زیر است:

• ویزا: برای سفر و ورود به یک کشور خارجی، چه برای گردشگری، تجارت، کار، تحصیل و غیره، معمولاً برای یک دوره کوتاه نیاز به ویزا دارید.

• اجازه اقامت: برای سکونت در یک کشور خارجی به مدت طولانی نیاز به اجازه اقامت دارید.

گاهی اوقات، شما ابتدا ویزا دریافت می‌کنید و سپس پس از ورود به کشور مقصد، آن را به اجازه اقامت تبدیل می‌کنید. در مواقع دیگر، به‌محض اینکه برای ویزای اقامت طولانی (کار، تحصیل، پیوند خانوادگی و غیره) درخواست دهید، به‌طور خودکار اجازه اقامت دریافت می‌کنید.

 

 

جمع‌بندی

در این مطلب به بررسی انواع ویزا و نحوه دریافت آن‌ها پرداختیم. از ویزاهای توریستی برای گردشگری تا ویزاهای تحصیلی و کاری هر ویزا نقش خاصی در سفرهای بین‌المللی ایفا می‌کند. هر چند دریافت ویزا ممکن است فرآیند پیچیده ای به نظر برسد، اما با اطلاعات کامل و درست، می‌توانید سفرهای خود را به کشورهای مختلف به سادگی و با موفقیت انجام دهید و سفرهای خود را به تجربه‌ای فراموش‌نشدنی تبدیل کنید.